Postgraduaat « Adviseur gevaarlijke stoffen »

Brandweer
Opleiding
Gisterenavond, woensdag 28 maart 2012, vond de proclamatie plaats van de eerste lichting van het postgraduaat « AGS » (Adviseur Gevaarlijke Stoffen) op Campus Vesta. Deze pilootopleiding, ondersteund door het Federaal Kenniscentrum voor de Civiele Veiligheid (KCCE), werd uitgewerkt in samenwerking met de Universiteit van Antwerpen (UA) en het opleidingscentrum van deze provincie (Campus VESTA) maar ook met brandweerdiensten en de industriële wereld.

Ondanks alle bestaande veiligheidsmaatregelen gebeuren er nog geregeld incidenten met gevaarlijke stoffen. Denken daarbij maar aan de ernstige brand in het tankstation naast de E40 vorige week.

Bij een dergelijk incident moeten snel de juiste maatregelen genomen worden. Brandweerlui beschikken allen over de basiskennis, maar de aanwezigheid van een specialist is ontzettend belangrijk om de situatie juist in te schatten.

« Een AGS moet een snel en gestructureerd advies kunnen geven aan de brandweerchefs en aan de politieke verantwoordelijken indien er zich gecompliceerde incidenten met gevaarlijke producten voordoen. De officier van de betrokken brandweerdienst kan dus beroep doen op deze veiligheidsadviseur om de risico’s in te schatten en/of ter ondersteuning bij de interventie, dankzij zijn specifieke kennis. Deze ondersteuning is essentieel op het terrein. Investeren in een opleiding zoals AGS betaalt zich snel terug. Het goede advies van een specialist kan immers een ongeval met gevaarlijke stoffen beperken tot de schaal van het incident zelf en de juiste handelingen op het terrein kunnen een catastrofe met een mogelijke impact op mens en milieu vermijden. », aldus Johan Schoups, directeur van het KCCE.

Dubbele benadering: theoretisch en praktisch

Deze opleiding is gebaseerd op een dubbele benadering: de universiteit verzekert de wetenschappelijk onderbouwde basisopleiding, terwijl de brandweerdiensten en het provinciaal opleidingscentrum het praktisch luik verzekeren, met behulp van voorbeelden en praktische cases.

In het begin van de opleiding lag de nadruk op een goede basis brandweergerelateerde scheikunde. Later in de cursus werden in hoofdzaak praktische zaken uitgediept. Hoe wordt, bijvoorbeeld, het transport van gevaarlijke stoffen per spoor of schip juist beveiligd? Hoe bereken je de afstand waarop een chemisch lek nog gevaar oplevert? En hoe ga je om bij een brand in een labo waar gewerkt wordt met bacteriën of virussen?” vertelt Frederik Vercruysse, onderluitenant en laureaat van de cursus AGS.

Deze opleiding heeft een groot aantal pedagogische doelstellingen, die betrekking hebben op:

  • het bieden van een wetenschappelijke basis die toelaat om het gevaar in te schatten van radioactieve stoffen, actieve chemische stoffen en biologische en farmaceutische agentia in uiteenlopende situaties;
  • het ontwikkelen van de capaciteiten van veiligheidsadviseur inzake de opslag, de behandeling of het vervoer van gevaarlijke producten;
  • het verwerven van bepaalde communicatietechnieken die nuttig zijn in crisissituaties;
  • het aanleren van preventieve maatregelen om ongevallen te vermijden

Pilootproject

In eerste instantie wordt de opleiding gegeven als pilootproject, dit wil zeggen enkel aan Nederlandstalige zijde, omdat er al een partnerschap bestaat tussen de universiteit van Antwerpen en het opleidingcentrum Campus VESTA van de provincie Antwerpen.

In tweede instantie zal de opleiding uitgebreid worden naar andere provincies, maar ook naar de Franstalige zijde. Momenteel zoekt het KCCE trouwens een partnerschap met een Franstalige universiteit (faculteit chemie) om tot een gelijkaardige opleiding te komen. Zodra deze op poten staat, zal u hierover meer informatie ontvangen.

Het was een bijzonder intensief jaar, dat de moeite waard was. De opleiding is van hoge kwaliteit en vraagt een grote investering qua tijd en inspanningen. Anderzijds biedt ze een reële operationele meerwaarde. Bovendien werd ons aan het einde van de opleiding om feedback gevraagd, zodat het programma nog verbeterd kan worden. Deze sessie was al enorm boeiend, stel je voor hoe de volgende dan zal zijn! » meent Frederik Vercruysse.